05 Haziran
Olaylar
1783-İlk defa balonla uçuş gerçekleştirildi.
1851-Amerikalı kadın yazar Harriet Beecher Stowe’un kölelik karşıtı romanı Tom Amca’nın Kulübesi (Life Among the Lowly) bir gazetede tefrika edilmeye başlandı.
1923-Şile’de Rum Değirmenlik Mahallesinde çıkan yangında yaklaşık 550 Rum (çoğu terkedilmiş), 200 İslam hanesi, 100 dükkân, 1 cami, 2 kilise ve bazı resmi binalar yandı.
1924-Ali Haydar Bey (Yuluğ) Ankara şehreminliğine atandı.
1924-Silifke’de cumhuriyet aleyhine vaaz verdiği için Hoca Askerî idama mahkûm edildi.
1926-Birleşik Krallık, Irak ve Türkiye arasında yapılan görüşmeler sonunda Musul Sorunu çözüme kavuşturuldu.
1936-“Maliye Bakanlığı Kuruluş Kanunu” çıkarıldı.
1941-Ankara’da I. Coğrafya Kongresi toplandı.
1943-Sivas Çimento Fabrikası üretime başladı. Fabrikada yılda 90 bin ton çimento üretileceği açıklandı.
1946-Tek dereceli milletvekili seçim kanunu kabul edildi. Sınıf esasına dayalı parti kurmaya izin vermek amacıyla Cemiyetler Kanunu’nda değişiklikler yapıldı.
1947-Marshall Planı: Harvard Üniversitesi’nde verdiği bir konuşmada, Amerika Birleşik Devletleri devlet bakanı George Marshall, savaş sonrası Avrupa’ya destek için çağrıda bulundu.
1953-Adapazarı Şeker Fabrikası kuruldu. Fabrikanın bölgede üretilen pancarı işleyerek şeker üreteceği açıklandı.
1956-Elvis Presley yeni şarkısı “Hound Dog” u televizyonda The Milton Berle Show’da tanıttı, Show sırasında yaptığı kışkırtıcı kalça hareketleri o devirde seyirciler tarafından müstehçen bulundu.
1957-Gülhane Askerî Tıp Akademisi teşkilatlandırıldı.
1964-İnönü, Türkiye’nin Kıbrıs’a müdahale etmemesini ihtar eden ünlü Johnson Mektubu’nu aldı.
1966-52 sandalyelik Kısmi Senato seçimleri yapıldı.
1967-İsrail ile Arap ülkeleri arasında; tarihe “Altı Gün Savaşı” diye geçen çatışmalar başladı. Çatışmalar sonrasında, kendi topraklarından daha fazla toprak elde eden İsrail, Gazze Şeridi’ni, Beytüllahim ve Hebron kentlerini, Batı Şeria’yı ve Golan Tepeleri’ni ele geçirdi.
1975-Süveyş Kanalı, Altı Gün Savaşı’ndan sonra ilk defa gemi trafiğine açıldı.
1976-ABD’de Idaho eyaletinde bulunan Teton Barajı çöktü.
1977-Ev kullanımına uygun ilk pratik kişisel bilgisayar olan Apple II satışa sunuldu.
1981-Genel ahlak kurallarını bozduğu gerekçesiyle eşcinsellerin sahneye çıkması başta İstanbul olmak üzere bazı valiliklerce yasaklandı.
1981-ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri’nin yayımladığı haftalık bir tıbbi dergide, Kalifornia’nın Los Angeles şehrinde 5 kişide, sadece bağışıklık sistemleri zayıflamış hastalarda görülen zatürreenin az rastlanan bir formuna rastlandığı bildirildi. Bu hastalar ilk onaylanmış AIDS vak’aları olarak tarihe geçtiler.
2009-Galatasaray S.K teknik direktörlük görevine ünlü Hollandalı teknik adam Frank Rijkaard’ı getirdi.
2011-SBS 7. sınıflar için 3. kez yapıldı.
Doğanlar
1723-Adam Smith, ekonomist
1878-Panço Villa, Meksikalı devrimci
1882-İgor Stravinski, Rus bestekar
1883-John Maynard Keynes, ekonomist
1899-Federico Garcia Lorca, İspanyol şair
1954-Haluk Bilginer, Türk Artist
1981-Serhat Akın, Türk futbolcu
1992-Emily Seebohm, Avustralyalı yüzücü
1985-Yusuf Güney, Türk şarkıcı
Ölenler
1816-Giovanni Paisiello, İtalyan besteci (d. 1741)
1826-Carl Maria von Weber, Alman besteci (d. 1786)
1900-Stephen Crane, ABD’li yazar (d. 1871)
1910-O. Henry, ABD’li öykü yazarı (d. 11 Eylül 1862)
1921-Georges Feydeau, Fransız oyun yazarı (d. 1862)
1971-Cahit Irgat, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı (d. 1915)
1973-Fikret Adil, Türk ressam
1974-Hilmi Ziya Ülken, Felsefeci ve sosyolog (d. 1901)
2004-Ronald Reagan, Amerika Birleşik Devletleri’nin 40. başkanı (d. 1911)
2011-Paul Henze, ABD’li strateji uzmanı, tarih ve jeopolitik doktoru ve ABD emekli devlet görevlisi.
Tatil ve Özel Günler
05 Haziran-Dünya Çevre Günü
