Kahramanmaraş’ta yaşanan ve 11 ilde büyük yıkama sebebiyet veren depremlerde yıkılan ve yıkılacak binalardan çıkan molozların ne olacağı herkesin aklında soru işareti yaratmıştı. Uzmanlar deprem bölgesinden 100 milyon tonluk enkaz çıkabileceğini belirtiyor. Bu da 660 stadyum ya da Erciyes Dağı büyüklüğünde bir moloz yığını anlamına geliyor. Tüm binalardan elde edilecek çelik demir hurdası ise 1 milyon 750 bin ton olacak.
Deprem bölgesinde bir yandan hasar tespit çalışmaları yapılırken bir yandan da enkaz kaldırma çalışmaları gerçekleştiriliyor. Deprem bölgesinde 684 bin binada hasar tespit çalışması yapıldığını belirten Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanı Murat Kurum, 90 bin 609 binada bulunan 345 bin bağımsız bölümün yıkık, yıkılmak üzere ve ağır hasarlı olduğunu tespit ettiklerini söyledi. Uzmanlar bu son açıklanan rakamlara göre yıkılan ve yıkılacak binalardan çıkacak enkaz miktarının 100 milyon tonu bulmasını öngörüyor. Bu da 660 stadyum ya da Erciyes Dağı büyüklüğünde bir yığın anlamına geliyor.
Eski Yıkım Müteahhitleri Derneği Başkanı Mehmet Ali Bulut, Türkiye’de “yıkım müteahhitliği” belgesine sahip 480 firma olduğunu, henüz belgesi onaylanmamış, belge başvurusu yapmamış ya da benzeri işler yapan firmalarla birlikte sayının 2 bini bulduğunu söyledi. Yıkım 2 yılı bulabilir Deprem bölgesindeki yıkılacak bina sayısının çok fazla olduğuna ve sektörün yetişmekte zorlanacağına işaret eden Bulut, “Bu binaların yıkımı 2 yılı bulabilir. Yıkımlar sırasında mutlaka iş güvenliği uzmanları hazır bulunmalı. Enkaz parçaları ‘konkasör’ dediğimiz taş kırma makinalarında kırılarak stabilize malzeme yapılıp hasar görmüş yolların tamirinde ve doldurulmasında kullanılabilir” dedi.
ENKAZDA 6.6 MİLYAR LİRALIK DEMİR HURDA
Binalar yıkıldıktan sonra elde edilen malzeme içinde ekonomiye geri kazandırılacak hurda demirler olduğuna da işaret eden Bulut, “Tüm binalardan elde edilecek çelik demir hurdası 1 milyon 750 bin ton olacak. Enkazdan çıkacak demir hurdalarının geri dönüşüme katkısı 6 milyar 600 milyon lirayı bulur. Bu değer ekonomiye kazandırılacak. Bölgeden 660 stadyumun içini dolduracak kadar enkaz çıkacak” diye konuştu.
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Levent Trabzon da “Enkazın taşınacağı yerde gerekli tedbirler alınarak yer altı sularına karışması önlenmeli, tarım yapılan arazilere konmamalı. Enkazı uzaklaştırırken ikincil bir afet oluşturacak sorun yaratılmamalı” ifadelerini kullandı.
BİNA MOLOZLARI EŞYALARIYLA SAKLANIYOR
Adana’da, depremlerin ardından yıkılan binaların molozları, apartman isimleri ve eşyalarıyla muhafaza ediliyor. Adana Büyükşehir Belediyesi’ne ait kamyonlar, yıkılan apartmanlara ait molozları eşyaları ile merkez Çukurova ilçesindeki bir alana taşıdı. Belediye ekipleri, ayrı alanlara döktükleri yıkıntılara, apartman isimlerine göre levhalar yerleştirdi. Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar, moloz yığınlarının eşyalarıyla birlikte döküldüğü alanda güvenlik tedbirleri de aldıklarını belirterek, “Uzun süre böyle korunacak, kimse endişe etmesin” dedi. 408 kişi hayatını kaybetmişti, 11’i apartman olmak üzere 20 bina yıkılmıştı.
