Evrenin (universe) hem karanlık hem de görünür bileşenleri vardır ve madde sadece %31’ini oluşturur. Geri kalanı ise büyük bir bilinmeyen olan karanlık enerjidir. Bu toplam maddenin yaklaşık %20’si yıldızlar, galaksiler, atomlar ve yaşam dahil olmak üzere düzenli veya ‘baryonik’ maddeden oluşur. Keşfedilmemiş atom altı parçacıklardan oluşabilecek gizemli karanlık madde ise tüm maddenin yaklaşık %80’ini oluşturmaktadır.
Kozmik maddenin en iyi ölçümleri, Evren’in haritasını çıkaran ve Büyük Patlama’dan kalan radyasyon olan kozmik mikrodalga arka planını inceleyen Planck uydusundan gelmektedir. Bu ölçümler astronomların Evrendeki toplam madde ölçümlerini bulmalarını sağlamıştır.
Daha yeni bir ölçüm yöntemi, kümenin kütlesini belirlemek için bir kümedeki galaksi üyelerinin sayısını ölçen Küme Kütle-Zenginlik İlişkisidir. Gözlemlenen küme sayısı kozmolojik koşullara ve toplam madde miktarına çok duyarlı olduğundan, bu kozmik maddeyi ölçmek için bir yol sunar.
Bu yöntem kolay değildir çünkü karanlık maddenin (dark matter) varlığı nedeniyle herhangi bir galaksi kümesinin kütlesini doğru bir şekilde ölçmek zordur. Bu nedenle, her kümedeki galaksi sayısı toplam kütleyi tahmin etmek için kullanılır. Bu yöntemi kullanarak, ölçümler ve simülasyonlar evrendeki kütle için Planck sayılarıyla neredeyse eşleşti ve %31 madde ve %69 karanlık enerji olan bir evren ortaya çıktı.
Bu teknik oldukça sağlamdır ve yeni veri kümelerine uygulanabilir. Ayrıca küme bolluğunun kozmolojik parametreleri kısıtlamak için rekabetçi bir teknik olduğunu göstermektedir. CMB anizotropileri, baryon akustik salınımları, Tip Ia süpernovaları veya yerçekimsel mercekleme gibi kümelere odaklanmayan teknikleri tamamlar ve bunların hepsi Evrenin çeşitli özelliklerini ölçmede yararlı araçlardır.
Evrenin %31’i madde ve %69’u karanlık enerjiden oluşmaktadır. Bu keşif, Küme Kütle-Zenginlik İlişkisi yönteminin evrenin bileşimini belirlemedeki öneminin altını çizmektedir. Ayrıca galaksi kümelerinin ölçümünün evrenin toplam kütlesi hakkında nasıl doğru tahminler verebileceğini de vurgulamaktadır. Karanlık maddenin varlığı nedeniyle galaksi kümelerinin kütlesinin doğru bir şekilde ölçülmesindeki zorluklara rağmen, yöntemin sağlam ve yeni astronomik verilere uygulanabilir olduğu kanıtlanmıştır.
Kaynak: https://newslinker.co/understanding-the-universe-31-matter-and-69-dark-energy/
