Obezite cerrahisi kilo kaybının sağlanmasında ve sürdürülmesinde tek başına diyetten daha başarılı olmasına rağmen, kaybedilen kiloların korunması beslenme davranışının değiştirilmesine bağlı. Aksi halde verilen kiloların yüzde 10-20’si geri alınabilir.
Peki beslenme davranışımızı nasıl değiştirmeliyiz?
BariatrikLab Obezite ve Metabolik Cerrahi Merkezi’nden Bariatrik Beslenme Uzmanı Nida Yıldız, bu konuda şu bilgileri verdi:
AMELİYAT “SİHİRLİ BİR DEĞNEK” DEĞİLDİR
“Beslenme davranışının değiştirilmesi ameliyattan sonra başarılı kilo kaybı için en önemli adımdır. Obezite cerrahisi sonrası hastaların beslenme takibi özel eğitim sürecinden geçen ‘bariatrik beslenme uzmanları’ tarafından yapılması son derece önemlidir.
Obezite cerrahisi öncesi hastalar, birçok beslenme danışmanlığı almış ve diyet tedavisi denemişlerdir. Daha önceki kilo verme başarısızlıklarından ötürü hayal kırıklığına uğramış olarak bariatrik beslenme uzmanına gelirler ve genellikle ameliyat sonrası beslenme tedavisini kabul etmeye isteksizdirler. Bu noktada ameliyatın “sihirli bir değnek” olmadığı kilo kaybı ve metabolik hastalıklar için çok etkili bir araç olduğunu unutmamak gerekir. Ameliyattan önce bariatrik beslenme uzmanıyla olan görüşmelerde daha önceki diyet tedavilerinin neden başarısızlıkla sonuçlandığı, nerelerde besleme hataları yapıldığı bariatrik beslenme uzmanı tarafından belirlenir. Ameliyat sonrasında da hastaları beslenme açısından nelerin beklediği, sağlıklı kilo kaybı için nasıl bir beslenme tedavisi uygulanacağının bilgilendirilmesi bariatrik beslenme takibinin parçasını oluşturur.
BESLENME TAKİBİ ALAN HASTALARIN VÜCUT KİTLE İNDEKSİ AZALDI
İsrail Meccabi Sağlık Hizmetleri’nde yapılan bir araştırmada, obezite cerrahisi sonrası beslenme takibi alan ve beslenme takibi almayan kişilerin kilo kaybı başarısı araştırılmıştır. Araştırma sonucunda beslenme takibi alan hastaların vücut kitle indeksinde (VKİ) yüzde 5 oranında azalma görülmüştür. Ameliyat sonrası kilo verme yüzdelerine bakıldığında yüzde 5’lik bir azalma çok küçük bir oran gibi görülse de diyabet, kardiyovasküler hastalıklar gibi metabolik hastalıkların risk faktörlerinin azaltılması için önemli bir orandır. Araştırma, ameliyat sonrası hastanın beslenme takibi için bariatrik beslenme uzmanıyla sık görüşmesinin kilo kaybını destekleyeceğini göstermektedir. Aksine, ameliyat sonrası beslenme takibine katılmayan hastaların ameliyat sonrası beslenmeye bağlı komplikasyon yaşama riskini de arttırabileceği bildirilmiştir.
5 YILA KADAR TAKİP EDİLMELİ
Amerikan Bariatrik ve Metabolik Cerrahi Derneği, ameliyat sonrası beslenme takibinin 5 yıla kadar olması gerektiğini önerir. Uzun süreli beslenme takibinde üç önemli unsura dikkat etmek gerekir.
Olası uzun dönem beslenme yetersizlikleri
Geri kilo alımı
Beslenmeye bağlı komplikasyonlar (nadir)
Geri kilo alımı nedenleri de 2 geniş faktörde değerlendirilir.
Cerrahi faktörler
Beslenme ve davranış değişikliği
Obezite cerrahisi sonrası kilo verme periyotları boyunca diyet ve besin takviyelerinde izlem ve düzenlemeler gerekebilir. Obezite cerrahisinin uzun dönem başarısı, hastaların beslenme ve fiziksel aktivite gibi yaşam tarzı değişiklikleri yapma kabiliyetine dayanır. Bu durum obezite cerrahisi sonrası uzun dönem beslenme takibini gerekli kılar.
BARİATRİK BESLENME YAŞAM TARZI HALİNE GETİRİLMELİ
Geri kilo alımında beslenme ve davranış değişikliği en sık karşılaşılan nedendir. Obezite cerrahisi sonrası hızlı kilo kaybının olduğu balayı döneminde bariatrik beslenmeyi yaşam tarzı haline getirmeyen hastalar hızlı kilo kaybı sürecinde olduklarından kilo vereceklerdir fakat balayı döneminden kısa bir süre sonra ağırlık kazanma eğiliminde olacaktır. Bariatrik beslenme uzmanlarından destek almak hem ameliyat öncesi hem ameliyat sonrası dönemde devam eden tıbbi beslenme tedavisi ve kilo kaybını sağlamaları için çok önemlidir.
Bariatrik beslenme takibinin, tıbbi beslenme tedavisinin başarısına ve kilo kaybına önemli ölçüde katkı sağladığı aynı zamanda hastaların bu tür tedavilere bağlılığının artmasının uzun vadeli sonuçları olumlu etkileyebileceğini göstermektedir.”
