Seyahat blogu www.ankaragezginleri.com sitesinde yayınlanan Hasankeyf 12 Bin Yıllık Tarih başlıklı ve sular altında kalmakta olan Hsankeyf’e veda içerikli yazıyı sizlerle paylaşmak istiyoruz.
Türkiye’nin tarihi ve turistik özelliğe sahip yerlerinden bir tanesi olan Hasankeyf; Dicle Nehri’nin iki yakaya ayırdığı, Batman’a bağlı bir ilçedir. Mezopotamya’da, yani bilinen en eski yerleşim yerleri arasında yer alan bu ilçe, çağlar boyu toplulukların ilgi odağı olduğu gibi son derece orijinal yapısı sayesinde Hasankeyf 2019 yılında da turistlerin ilgisini çekmektedir.
Hasankeyf Ne Demektir?
Kayaların oyulması ile oluşturulan evlerin bulunduğu bu bölgeye; Süryanice, Arapça ve Osmanlıcada “Kayalar Kenti, Mağaralar Şehri” gibi isimler verilmiştir. Bugünkü Hasankeyf ismi ise Arapçadan gelen “Hısn-ı Keyfa”nın, Osmanlı döneminde “Hısnıkeyf” olarak adlandırılmasından sonra, günümüzdeki halini alması sonucu oluşmuştur. Bunun isimlerin yanı sıra farklı isimlerin de zaman içerisinde kullanıldığı anlatılmaktadır.
Tarihte Hasankeyf
Bu yerleşim yerinin tam olarak hangi tarihte ve hangi topluluk tarafından inşa edildiği hususunda net bir bilgi yoktur. Ancak şehrin yapısına bakıldığında, binlerce yıl önce burada insanların yaşamaya başladığı anlaşılmaktadır. Kayıtlı bilgilere bakıldığında ise Hasankeyf Kalesi’nin kurulması yaklaşık M.S. 4 yılına denk gelmektedir. 4 yy’ın ortalarında Bizans İmparatoru’nun Diyarbakır ve çevresini ele geçirmesi sonucu, buraya iki sınır kalesi inşa edilmiştir. Bu kalelerden bir tanesi Hasankeyf’tir. Bu kale, Sasaniler’e karşı stratejik öneminin daha da artması sonucu yeniden güçlendirilerek bugünkü halini almıştır.
Hasankeyf Nereye Bağlıdır ve Hasankeyf Hangi Nehir Üzerindedir?
Batman-Şırnak ve Batman-Mardin karayolları üzerinde yer alan Hasankeyf bu bağlamda önemli bir geçiş noktası üzerinde yer alır. Kuzey tarafında Raman sıra dağları ve güney tarafında ise Midyat sıra dağlarının yer alıyor olması ise coğrafi açıdan estetik bir noktada bulunmaktadır. Denizden yüksekliği 520 metre olan kent, Dicle Nehri üzerinde yer almaktadır. Kentin iki yakasını bu nehir birbirinden ayırır.
Hasankeyf’te Gezilecek Yerler
Batman sınırlarında yer alan en önemli tarihi eserler burada bulunur. Bulunduğu konum nedeniyle birçok farklı medeniyetten izler barındıran Hasankeyf gezilecek yerler konusunda son derece zengindir.
Ulu Camii
14 yüzyıla ait olan bu camii, T biçimli bir yapı olacak şekilde inşa edilmiştir. Camii’nin günümüze ulaşan kalıntıları, bu yapının İmam Abdullah’ın Türbesi çevresinde yükseldiğini gösterir. Bu yapı, dikdörtgen biçimindeki bir avlunun içerisinde yer alır. Kuzey bölümünde kubbe ile örtülen türbe, kuzeydoğu kısmında ise kare yapılı kule bulunur. Kule ve türbe arasında yer alan tonozlu kapı girişinin ahşap kanatları 15 yüzyıl işçiliğinin güzel bir örneğidir. Ayrıca, güneyde yer alan dikdörtgen biçimindeki kısmın mescit olduğu düşünülmektedir.
İmam Abdullah Zaviyesi
Hz. Muhammed (Sav)’in amcasının oğlu olan İmam Abdullah’a ait olduğu bilinen bu zaviye nehrin kuzey tarafında bulunmaktadır. Genellikle Haziran aylarında bölgede yaşayan halkın yanı sıra, ziyarete gelen turistler tarafından ziyaret edilmektedir.
Zeynel Bey Kümbeti
Bölgenin kuzeybatı tarafında yer alan Zeynel Bey Kümbeti, Hasankeyf 2019 gezilecek yerler arasında yer alır. Kümbet’in üzerinde bulunan çini yazıt; bu yapının, 1473 yılı Otlukbeli Savaşı’nda çarpışarak ölen Zeynel Bey için yapıldığı ve mimarının ise Abdurrahman Oğlu Pir Hasan olduğunu belirtir. Alt kısmı mumyalık, üst kısmı ise ana bölüm olarak iki parçadan oluşan bu yapı, bölgede bulunan diğer yapıların sadece taş kullanılarak yapılmış olmasının aksine, taş üzerine tuğla kaplama biçiminde yapılmış olmasıdır. Dış katmanın tüm bölümü ve kubbe kısımları çeşitli geometrik motifli sırlı tuğlalar ile kaplanmıştır. Ayrıca bu yapının mimarının biliniyor olması da Zeynel Bey Kümbeti’nin bir diğer önemli özelliğidir.
Hasankeyf’e yakın illerdeki diğer gezilecek yırlere göz atmak isterseniz;Diyarbakır Gezilecek Yerler
Hasankeyf’te Konaklama
Yakın zamanda Hasankeyf’e bir gezi yapmayı planlıyorsanız, erken dönemde burada yer alan otellerden bir tanesine rezervasyon yaptırmanız tavsiye edilmektedir. Otel sayısının fazla olmaması bu durumun en büyük sebebidir. Burayı ziyaret eden turistler ise genellikle butik otellerde konaklamayı tercih etmektedir. Burada konumlanan otellerin en önemli özelliği, Hasankeyf’e çok yakın bir konumda olmaları nedeniyle, gezilecek yerlere ulaşım konusunda rahat olmanızı sağlamalarıdır. Genel olarak değerlendirilecek olursa, Hasankeyf’te konaklama sınırlı seçeneklere sahip ancak her bütçeye uyacak alternatiflere sahiptir.
Hasankeyf’i Ziyaret Etmek İçin En Uygun Zaman Nedir?
Karasal İklim türünün hakim olduğu bir bölgede yer alan bu kent, bölgede bulunan Dicle Nehri nedeniyle farklı bir iklime sahiptir. Bu nedenle de yaz ayları Hasankeyf’te sıcak ve kurak geçmekte iken, kış ayları da yağışlı ve düşük derecelerde geçmektedir. Bölgenin ortasından geçen Dicle Nehri’nin yağış oranlarından etkileniyor olmasından dolayı, kış aylarında nehrin su seviyesi yüksek iken, yaz aylarında daha düşük olmaktadır.
Bu bağlamda ilkbahar, sonbahar ve kış aylarında daha canlı bir görüntüye ev sahipliği yapan Dicle Nehri, kış aylarında daha durgun bir yapıda olmaktadır. Dolayısıyla bölgenin zenginliğinin önemli bir kısmını oluşturan bu nehrin daha canlı olduğu dönemlerde Hasankeyf’i ziyaret etmek daha uygun olmaktadır. Sıcaklık olarak ise; çöl rüzgârlarının etkili olduğu bir bölgede yer alıyor olmasından dolayı, ortalama sıcaklığın her ne kadar 25 derece gibi görünüyor olmasına karşın, yaz aylarında bazı dönemlerde sıcaklıkların 40 ila 43 dereceyi bulabildiği görülmüştür.
Hasankeyf Mutfağı ve Hasankeyf’in Popüler Restoranları
Hasankeyf’e özgü lezzetler; et yemekleri, yöre kültürüne özgü çeşitli çorbalar, hamur işleri, tiftik kıçıl adı verilen ocaklarda pişen özel tandır ekmeği ve son olarak yörenin taş ekmeği olan Hevra’dır. Kentte yer alan restoranlar arasında üç yer öne çıkmaktadır.
- Gelüşke Hanı: Kuyumcular Çarşısı’nın devamında kalan tarihi yapıda müşterilerine hizmet veren bu restoran, Midyat’ta yer alır. Menüsünde her tür kebap çeşidi bulunması ile öne çıkmaktadır.
- Yol Geçen Hanı: İsmini, doğal olarak oluşan bir mağaradan alan bu restoran, Hasankeyf Kalesi’nin alt kısmında hizmet verir. Dicle Nehri tarafından giriş yapılabilen mağaranın iç kısmında, kaleye çıkan bir gizli yol da yer alır. Sunduğu atmosferi, bu restoranı ön plana çıkarmaktadır.
- Cercis Murat Konağı: Mardin’de yer alan tarihi yapıda bulunan bu restoran, yerel lezzetleri sunma konusunda iddialıdır. Eşsiz Mezopotamya ovası manzarası eşliğinde birçok lezzeti tatmak mümkündür.
- Ülkemizin tüm bölgelerinin yöresel yemeklerini incelemek ister misiniz?Yöresel Yemekler
Hasankeyf son dönemlerde yaşadığı sorunlar ile gündeme gelmektedir.Yok olmadan görün diyoruz…
Haber Kaynak;https://www.ankaragezginleri.com/hasankeyf-12-bin-yillik-tarih/
