Hataylı Emekli Tuğgeneral, halen İstanbul Aydın Üniversitesi’nde Öğretim Üyeliği yapan Strateji Uzmanı Naim Babüroğlu, Moskova‘da dün “İdlib” gündemi ile bir araya gelen Erdoğan ve Putin zirvesine ilişkin 7 maddede değerlendirmede bulundu.
Türkiye-Rusya Arasındaki Çatışmanın Engellenmesi Çok Önemli
1- Türkiye ile Rusya arasındaki çatışma engellenmiştir ve bu çok önemlidir. Ateşkesin ruhunda bu var aslında.
2- Suriye yönetimiyle çatışma altını çiziyorum, “kısa bir süreliğine” ertelendi. Çünkü, taraflar herhangi bir saldırı olduğunda meşru müdafaa hakkını saklı tutar ibaresi var. İdlib coğrafyası provokatörlerin kol gezdiği bir coğrafya. Oradaki terörist grupların provokasyonu ve diğer nedenlerle yakın zamanda Türkiye ve Suriye yönetiminin o bölgede çok sert, şiddetli bir sıcak temas olmasa bile hava savunma sistemlerinin, tankların tahrip edilmesi, uçağın düşürülmesi gibi bazı çatışma emarelerini görme ihtimalimiz çok yüksek.
Bu Ateşkesle İdlib İkiye Bölündü
3- Bu ateşkesle İdlib ikiye bölünmüştür. Lazkiye ile Halep arasındaki stratejik önemdeki M-4 karayolunun güneyinde 6 kilometre, kuzeyinde 6 kilometre güvenli bölge oluşturuluyor. Bu güvenli bölgenin oluşturulması da çok zor olacaktır. En doğuda Orta Asya’dan, Çin’den gelen Türkistan İslam Partisi gibi savaşçılık yönü çok gelişmiş, BM tarafından listeye alınan terör örgütleri var. Bunlar M-4 karayolunun güneyinde ve kuzeyinde kuvvetli. O yüzden bu güvenli bölgenin oluşturulmasının kolay olmayacağını, uzun zaman alacağını, burada bazı çatışmalar olacağını düşünüyorum. İdlib aslında M-4 karayolunun güneyi ve kuzeyi şeklinde ikiye bölündü diyebiliriz.
4- Önemli konu; 00.01 faaliyetler durdurulacak. Tüm faaliyetler mevcut hatta durdurulması; intikal, kara, hava durdurulacak demek. Herkes olduğu yerde kalacak. 2018 Soçi Mutabakatı’nda yer alan maddeye göre; Suriye ordusu gözlem noktalarının gerisine çekilecekti, bu gerçekleşmemiş oluyor. Bununla beraber Türkiye de herhangi bir birlik çekmiyor. Takviye ettiği güçlü unsurlar İdlib’in içinde kalacak.
Rusya-Türkiye’nin Devriye Faaliyeti Önemli
5- Türkiye ve Rusya arasında devriye faaliyeti önemli. M-4 karayolunda olacak, yani Serakib’den güneye geliyoruz, M-4 karayolu üzerinde iki ülke birlikte devriye faaliyeti gerçekleştirecek. Bu ateşkesin kontrolü açısından önemlidir.
6- Uzun sürecek bir ateşkes anlaşması değildir. Putin, BM tarafından terör örgütü listesinde bulunan terör örgütlerine karşı mücadelemiz sürecek dedi. Böyle dediğine göre HTŞ ve diğer terör örgütlerine yönelik operasyon devam edecek demektir. O terör örgütleri de çeşitli provokasyonlara açık oldukları için bu bölgeyi tekrar ateş çemberi içine alabilirler.
7- Bu ateşkes anlaşması, ABD’nin hoşuna gitmemiştir, ilerideki süreçte ABD, HTŞ’yi terör örgütü listesinden çıkaracaktır. BM nezdinde de çıkarma girişiminde bulunacaklardır. Ondan sonra nasıl PKK/PYD’ye açık yardım yapıyorlarsa buraya da yapıp çatışmasını sağlayacaklardır.
