Cumhuriyet Halk Partisi Av.Suzan Şahin, Hatay’da mevsimlik tarım işçilerinin saat ücretinin 7 TL, günlük ücretinin ise 52 TL olarak belirlenmesinin kölelik düzeni olduğunu ve 30 gün çalışan bir işçi için bu rakamın asgari ücretin %67’sine denk geldiğini belirterek konuyu meclis gündemine taşıdı.
işçilere yemek parası bile verilmiyor
Hatay Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulunun 28 Mayıs 2020 tarihinde kamuoyuna duyurduğu kararla, bu yıl pamuk tarımında çalışacak mevsimlik işçiler için çapa ve yevmiye ücretlerini açıklandı. Alınan karara göre pamuk tarımında çapa ve yevmiye ücreti yaş ve cinsiyet ayrımı yapılmaksızın tüm tarımda mevsimlik işçiler için amelelere 52 TL, aracılara (elçi) 4 TL olmak üzere toplam 56 TL olarak belirlendi. Günlük çalışma ücretinin saat başı 7 TL, saat 16.30’dan önce iş bırakılırsa saat başı 7 TL ücretten düşülmesi kararı da alındı. Ayrıca işçilere yemek parası verilmemesi, sabah 6.30 ve akşam 16.30 aralığında çalışmaları, 30 dakika dinlenme molası, bir saat yemek molası olmak üzere bunun dışında mola verilmemesi de karara bağlanırken kamuoyundan tepkiler çekti.
İşçileri yok paraya çalıştırmak vicdansızlıktır
Kölelik sistemi kaldırıldı sanmayın, Hatay’da devam ediyor diyerek konuyu TBMM gündemine taşıyan Hatay Milletvekili Suzan Şahin yaptığı açıklamada, ‘‘Bu karar çerçevesinde birçok ilde 60-250 TL arasında değişen mevsimlik işçi ücretleri karşısında Hatay mevsimlik işçilere verilen ücret konusunda ülkemizde verilen en düşük ücret ile sonuncu olmuştur. Tavsiye edilen ücret üzerinden bir hesaplama yapıldığında 30 gün çalışan bir işçinin geliri 1.560 TL’ye denk gelmekte, bu rakamda net asgari ücret olan 2,324.71 TL’nin %67’si, brüt asgari ücret olan 2,943.00 TL’nin %53’ü, toplam maliyet asgari ücret olan 3,458.03 TL’nin ise %45’ine karşılık gelmektedir. Açlık sınırı olan 2.438 TL’nin ve yoksulluk sınırı 7.492 TL’nin de oldukça altında olan bu rakamlar kölelik sistemlerinde dahi yoktur. Alınan karar derhal gözden geçirilerek düzenlenmeli alın teri sömürülmemelidir. İşçileri yok paraya çalıştırmak vicdansızlıktır. Asgari ücret dahi ödenmeyen, 10 saat kısa molalarla çalışacak olan işçilere yemek ücreti verilmemesi, zaten düşük olan bu ücretler içerisinden işçilerin yemek masrafı da düşüldüğünde elindeki paranın emeğinin karşılığı olmaktan oldukça uzaktır. Pandemi sürecinde bir kez daha gördük ki işçi olmazsa çark dönmez. İşçi vatandaşlarımızın şartları iyileştirilmeli, mevsimlik işçilere uygulanan bu insanlık dışı ücret uygulaması derhal düzenlenerek açlık ve yolsuzluk sınırları göz önüne alınarak yeniden şekillendirilmedir. Aksi halde bu emek sömürü hem Anayasamıza hem de kanunlara aykırılık oluşturacaktır.’’ ifadelerini kullandı.
CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin’in Tarım ve Orman Bakanının cevaplamasını istediği sorular şöyle;
- Pamuk hasadının ağır çalışma koşulları göz önüne alındığında belirlenen ücretin adil ve yaşanabilir bir düzeyde olduğunu düşünüyor musunuz?
- Tüm illerde mevsimlik işçilerin insanca yaşayabilecek bir ücret alabilmeleri konusunda bir standart belirlenmesi söz konusu olacak mıdır?
- Ziraat Odaları tarafından belirlenen ücret, kişilerin sağladığı hizmet ile açık bir şekilde orantısız düşük ücrete çalıştırmanın yasak olduğu konusunda Anayasa ve İş Kanunu’nda belirtilen maddelere aykırı değil midir?
- Bu konuda bakanlığınızın herhangi bir tasarrufu olacak mıdır? Olacak ise nedir ve hedef kitlesi ne olacaktır? Olmayacak ise nedeni nedir?