AKP kurmayları, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 14 Mayıs seçimleri için olan adaylık belgesini YSK’ya teslim etti.
AKP Grup Başkanı İsmet Yılmaz, Erdoğan’ın 3. kez adaylığıyla ilgili soruya, “Seçimle ilgili her türlü kararı almak YSK’nın kararındadır. Herkes itirazı yapar, nihai kararı YSK verir mevzuatı dikkate alarak” yanıtını verdi.
Millet ittifakı Aday Olamaz
CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, DEVA Partisi, Gelecek Partisi ve Demokrat Parti genel başkanları, Altılı Masa’nın 26 Ocak 2023’te yapılan 11’inci toplantısından sonra yaptığı ortak açıklamada “Anayasa ve kanunda hiçbir tereddüte yer vermeyecek kadar açık bir şekilde düzenlenmiş olan hükümler uyarınca, TBMM yenileme kararı almadığı müddetçe, Sayın Erdoğan’ın 14 Mayıs’ta yapılacak olan seçimlerde bir kez daha aday olması mümkün değildir. Cumhurbaşkanının, Anayasa’ya aykırı olarak üçüncü kez adaylığını ilan etmesi demokrasi tarihimize eklediği bir diğer kara sayfadır. Anayasa’yı yok sayan bu başıboşluğu kabul etmediğimizi kamuoyunun bilgisine sunarız” demişti.
Meclis secim karar alsaydı aday olabilirdi.
Geçen ay yaşamını yitiren Yargıtay Onursal Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, konuyla ilgili olarak Sözcü’ye yaptığı son değerlendirmede şunları söylemişti:
“Anayasa’nın 101’inci maddesi açık… 2017’deki Anayasa değişikliğinde hiç dokunulmamış bir madde bu… Yani herhangi bir değişikliğe uğramamış, ikiden fazla seçime giremeyeceği hükmünü taşıyan bir madde… Bu yine uygulanması gereken bir hüküm. Bu itibarla Cumhurbaşkanı’nın 2014’te ve 2018’de seçilmesinden sonra bir daha aday olması sadece TBMM’nin herhangi bir şekilde seçimin yenilenmesine karar vermesi halinde mümkün. Yani Meclis’te öyle bir karar alınabilirse evet aday olabilir. Onun dışında bu mümkün değil. Böyle bir ihtimal de yok şu anda…”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Anayasanın 116’ncı maddesinin verdiği yetkiyle 18 Haziran’da yapılması gereken cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinin 14 Mayıs’ta yenilenmesi kararını 10 Mart’ta imzalamıştı. Hukukçular seçim yenileme kararını Meclis değil Erdoğan aldığı için yeniden aday olamayacağı görüşünde. Bunun dayanağı ise Anayasa’nın 116’ncı maddesinde yer alan “Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir” ifadesi.
‘YAPAY BİR YORUM OLUR’
Anayasa Hukuk ve Siyaset Bilimi Uzmanı Prof. Ergun Özbudun, konuyla ilgili olarak “Durum çok net. Tartışılacak bir tarafı yok. Gayet açık. Meclis 5’te 3 çoğunlukla seçimlerin yenilenmesine karar vermedikçe üçüncü defa aday olamaz. Yani aksine yapılacak her türlü yorum gayet yapay bir yorum olur. Çünkü Anayasa’nın hükmü açık. O değişmedi duruyor. Anayasa bir tek istisna getirmiş o da Meclis’in seçimlerin yenilenmesine karar vermesi” değerlendirmesini yapıyor.
MUSTAFA KAMALAK: TBMM ERKEN SEÇİM KARARI ALIRSA…
Erdoğan’ın adaylığını Independent Türkçe’ye değerlendiren Anayasa hukukçusu Prof. Dr. Mustafa Kamalak da şöyle konuşmuştu: “Sayın Cumhurbaşkanı’nın bir defa daha aday olması tek bir şart ile mümkündür. TBMM’nin erken seçim kararı alması lazım. Bunun dışında aday olamaz.”
Anayasanın 116. maddesine göre Erdoğan’ın seçim kararı alması durumunda aday olamayacağının altını çizen Kamalak, “Bir daha aday olabilmesi için meclisin 360 oyla erken seçim kararı alması gerekir” görüşünü dile getirmişti.
Kimi siyasetçilerin “seçimi erkene alıyoruz ve cumhurbaşkanı isterse bir daha aday olabilir” açıklamasının anayasaya aykırı olduğunu dile getiren Kamalak, devamında şunları kaydetmişti:
“Erken seçim kararı verme, seni zorlayan mı var? Aslında bu soruyu sormak lazım; Anayasa’nın 101. maddesinin ikinci fıkrası cumhurbaşkanının görev süresinin 5 yıl olduğuna ve bir kimsenin en fazla iki defa seçilebileceğine vurgu yapıyor. Bu fıkra yürürlükte mi değil mi? Elbette madde yürürlükte. Peki nasıl oluyor da cumhurbaşkanı hem erken seçime karar verecek hem de ‘adayım’ diyecek. Dolayısıyla anayasaya göre bir daha aday olması mümkün değil. Sadece ben değil, bütün anayasacıların görüşü bu yöndedir.”
