Cumhuriyet Halk Partisi Hatay Milletvekili Nermin Yıldırım Kara, filtre üreticilerinin sorunları hakkında yazılı bir basın açıklamasında bulundu.
Türkiye’de otomotiv sektörünün ekonominin en önemli unsurlarından birisi olduğunu hatırlatarak sözlerine başlayan Kara, “Ülkemizde, özellikle 1960’lı yıllardan itibaren kurulmaya başlanan otomotiv sanayi, bugün, bölgesel ve uluslararası alanda rekabet edebildiğimiz bir sektör haline geldi. TÜİK verilerine göre 2023 yılında 1 milyon 203 bin otomobil üretildi. Bu kendi başına önemli bir üretim hacmi olduğu kadar, alt sanayilerle birlikte çok daha büyük bir sektör meydana getiriyor. Filtre üretimi de bu sanayilerden birisi. 1966 yılında FİL Filtre’nin İskenderun’da kurulması, ilçemizi ve şehrimizi, filtre üretimi alanında bir merkez haline getiren ilk adımdı. Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı’nın yayımlamış olduğu “Hatay Filtre Sektörü Değer Zinciri Analizi” başlıklı çalışmaya göre, raporun baz aldığı 2017 yılında sadece içten yanmalı motorlar için filtre üretimi yapan 20 işletmenin 2 bin 500’ü aşkın kişiyi istihdam ettiği bildiriliyor. Bugün bu sayı, trafikteki araç sayısıyla orantılı olarak daha da artmış durumda. TÜİK’in sanayi ürünleri üretim miktarı istatistiklerine göre, 2024 yılında 51 milyon adet yağ-yakıt filtresi, 37 milyon adet hava filtresi üretildi; bu üretimin yüzde 65’i ise Hatay’da gerçekleştirildi. Filtre sanayisinin kendisi de alt ve yan sektörleriyle birlikte hem şehrimiz hem de ülkemiz için önemli bir gelir kaynağı oluşturur. Üretilen filtreler hem iç pazara sunulur hem de başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere ihraç edilir. Fakat filtre sektörünün bazı yapısal sorunları da mevcuttur. Filtre üretimi için gereken bazı ham maddeler ve malzemeler; kağıt, sac malzemesi ve sentetik esaslı süzücü maddelerin bir kısmı ithalat yoluyla karşılanabiliyor. Burada özellikle filtre kağıdının ithal edilmesinin işletmeler için önemli bir maliyet unsuru olduğunu not etmemiz gerekir. İşletmeler, bu konuda ya ithalatın kolaylaştırılması ya da yerli üretimin teşvik edilmesi talebinde bulunmaktadır” şeklinde konuştu.
ALTMIŞ YILDA OLUŞMUŞ BİR SANAYİNİN KÜÇÜLMESİNE GÖZ YUMAMAYIZ
Fakat 31 Aralık 2024 günü Resmi Gazete’de yayımlanan bir karar, bu taleplerin değerlendirilmediğini ya da doğru algılanmadığını gösterdi. Bu karar doğrultusunda, filtre kağıdı yapımında kullanılan plastik sıvanmış veya kaplanmış kağıtların ithalatında ilave yüzde 25 gümrük vergisi getirildi. Bu vergi sebebiyle, filtre üreticileri yeni bir maliyet yükü altına girmiş; özellikle Çin’de imal edilen filtrelerle rekabet edebilme güçlerini bir oranda yitirmiş oluyor. İmalatçılar rekabet güçlerini korumak adına küçülmeye giderek işçi çıkartmaya başlayabilir; alacakları önlemlere rağmen rekabeti sürdüremediklerinde de satışların azalması ve nihayetinde işletmenin kapanması gündeme gelebilir. İktidarın ulusal sanayiyi himaye etme konusunda nutuklar attığı, dünyadaki pek çok ülkenin yüksek gümrük duvarlarıyla ve teşvik politikalarıyla ulusal sanayi üretimlerini artırma ve kapasitelerini güçlendirme yoluna gittiği bir dönemde, böyle bir kararın neden alındığını anlamak oldukça güç. Şehrimiz ve ülkemiz için önemli bir gelir ve istihdam kaynağı olan filtre sektörünün korunması için üç farklı çözüm yolu öneriyoruz: Birincisi; kararın gözden geçirilmesi ve eski gümrük tarifesine dönülmesidir. İkincisi; dış ticaret işlemlerinde kullanılan Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu sisteminde yapılacak bir değişiklik ile, filtre kağıtları için ayrı bir GTİP tanımlanması, böylece söz konusu ürünlerin ilave vergi kapsamı dışına çıkartılmasıdır. Üçüncüsü; filtre kağıdı fabrikaları için bir muafiyet kararı yayımlayarak ek vergi olmadan ithalat yapma fırsatı verilmesidir. Bunların ötesinde alınabilecek en kapsamlı önlem, filtre kağıdı üretimi gerçekleştirecek bir alt sanayinin kurulmasını sağlamaktır. 60 yılda oluşmuş bir sanayinin, bir karar yüzünden zarar görmesine ve küçülmesine göz yumamayız” dedi.
