Hatay Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü(HATSU) Genel Kurulu, 2022 Mayıs ayı olağan toplantısının ikinci birleşimi gerçekleştirildi. Yapılan toplantıda komisyona havale edilen gündem maddeleri karara bağlandı.
Tarifeler Komisyonu ile Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edilen HATSU’nun 2022 Mali Yılı Ücret Tarifesiyle ilgili komisyon raporunun görüşülmesinden önce HATSU Genel Müdürü Muhammed İkbal Polat, meclis üyelerine bir sunum gerçekleştirdi.
Yapılan sunumda Polat, vergi giderlerindeki artışa, elektrik, akaryakıt, demir, çimento, içme suyu-atık su boruları gibi altyapı öğelerindeki zamlara dikkat çekti ve giderleri rakamlarla bir bir açıkladı.
Günün mevcut koşullarında maliyetlerin oldukça artmış durumda olduğunu belirten Genel Müdür Polat, “Ocak ayı itibarıyla 4 aylık gerçekleşen gelirimiz toplamda 137 milyon 533 bin 262 TL’dir. 2022 yılının cari giderleri ise Ocak ayında 86 milyon lira ile başlayıp, Mayıs ayında 123 milyon 940 bin ile kapanan bir gider skalamız var.”dedi.
“5 aylık cari gider toplamının 501 milyon 504 bin 872 TL, 5 aylık elektrik fatura toplamı 124 milyon 919 bin 490 TL, 5 aylık personel giderleri toplamda 100 milyon 606 bin 436 TL” olduğunu açıklayarak konuşmasına devam eden Polat, “Elektrik gideri bizim kurumumuzdaki en yüksek giderlerden bir tanesi. 2021 yılında 154 milyon 966 bin 128 kWh elektrik tüketimi için 132 milyon 135 bin 186 TL harcama yapılmıştır.”dedi.
2022 yılında EPDK’nın yaptığı tarife güncellemeleri sonucu fatura bedellerinde çok ciddi artışlar olduğuna vurgu yapan Polat, Yapılan artışa göre 2022 yılında 2021 yılındaki tüketime göre şimdilik ön gördüğümüz fatura toplamı 459 milyon 533 bin 328 TL olduğunun altını çizdi.
Elektrik Faturasında 320 Milyon TL’lik Artış
Zam artışları dolayısıyla yaklaşık 320 milyon TL’lik sadece elektrik faturalarında bir artış olduğunu ifade eden Genel Müdür Polat, “Biz geçen yıl yapmış olduğumuz ihale neticesinde yaklaşık 6 milyon TL’lik bir tasarruf sağlamıştık. Şimdi bu yıl ocak ayında ihalemizi gerçekleştirdik, katılımcı olmadı. Geçen ay ihalemizi tekrar gerçekleştirdik. Yine katılımcı olmadı. Şu anda da bir hazırlık içerisindeyiz büyük ihtimalle yine katılımcı olmayacak. Şuan da firmalar enerji üretimiyle alakalı oradaki maliyetlere ilişkin bir öngörüde bulunamadığından maalesef ihalelerimize gelemiyorlar.” sözlerine yer verdi.
2014 Yılında 547 Milyon 507 Bin TL Borç Devredildi (Faiz Hariç)
HATSU’nun borç stokuna değinen Polat, “Yurtiçi bankalara 57 milyon 600 bin TL, İller Bankası’na 140 milyon TL, JİCA(Japonya Uluslararası İşbirliği ajansı) 297 milyon 874 bin TL, EBRD (Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası) 25 milyon 899 bin TL, emanete alınan borçlar 184 milyon 231 bin TL, HBB’ye 294 milyon 896 bin TL ve kredi borçları faiz tahakkukları 88 milyon 482 bin TL toplamda baktığımızda 1 milyar 89 milyon 97 bin 44 TL borç bulunmaktadır. DSİ Büyük Karaçay İçme Suyu Barajından bize devredilen borç yaklaşık 301 milyon 753 bin 117 TL’dir. DSİ borcu ile toplamda 1 milyar 390 milyon 850 bin 561 TL’dir.”açıklamalarında bulundu.
6360 sayılı kanunla HATSU’ya 547 milyon 507 bin TL’lik bir borç devredildiğini(faiz hariç) açıklayan Genel Müdür Polat, bugüne kadar ödenen 339 milyon 576 bin 969 TL’lik kısmın ödendiğini, 207 milyon 930 bin 243 TL’lik kısmının durduğunu ve 2021 yılında bu kapsamda ödenilen borç miktarının 65 milyon 292 bin 842 TL olduğunu belirtti.
Polat, “Yapılandırmalar İle 133 Milyon Kazanç Sağladık”
Bazı borçlarda yapılandırma yaptıklarını ve HATSU’yu ciddi anlamda artıya geçirdiklerinin altını çizen Genel Müdür Polat, “TEDAŞ’a toplamda 196 milyon 257 bin 940 TL borcumuz vardı. Yapılandırma sonrası 130 milyon 20 bin lira kar sağladık. Keza Çelikler Elektrik firmasında toplam 7 milyon 600 bin liralık bir borcumuz vardı. Yapılandırma sonrasında 2,5 milyona yakın bir tasarruf sağlayarak 5 milyon 180 bin liralık bir borca düşürdük. Arsuz ve Antakya Belediyelerinde de bu yapılandırmalarla beraber yaklaşık 650 bin liralık kazanç sağladık. Toplam bu yapılandırmalardan kurumumuzun kazancı 133 milyon 176 bin 290 TL’dir.”dedi.
Hatay 30 Büyükşehir Arasında 29. Sırada
İçme suyu KSUB ve yeraltı su satışları tarifesine değinen Genel Müdür Polat, “2017’den 2020 yılları arasında hiçbir artış yapmadan HATSU hizmetlerini yerine getirmeye çalışmıştır. Şu an için uyguladığımız su tarifesi m³ bazda mesken fiyatında 4,06 TL, 1 m³ maliyetimiz ise 2022 yılı maliyeti için 11,45 TL’dir. HATSU kurulduğundan beri su satışları hep maliyetinin altında kalmıştır. Özellikle 2021 kasım ayı itibarıyla yaklaşık 6 aylık süreçte neredeyse 1/3 oranında su satışını gerçekleştirmeye çalışıyoruz. Bir tarafta kurumu ayakta tutmaya çalışıyoruz, bir taraftan hizmetleri aksatmamaya çalışıyoruz.”açıklamalarında bulundu.
Şu an için 30 büyükşehir içerisinde 29. sırada olup 4,06 TL, 30. sırada da Van Büyükşehir Belediyesi 4,05 TL ile su satışını gerçekleştirdiklerini açıklayan Polat, konuşmasına şu şekilde devam etti; “Mayıs ayında birçok belediye su zammı aldı. 2021 yılı denetimi ile Sayıştay denetçileri su maliyeti ile ilgili konuyu tekrardan ele aldılar. Burada su maliyetinin altında verilmeyeceğine ilişkin durumu kurumumuza bunu bildirdiler.
Son 5 Yılda Dövizde %349 Arttı
Biz bu fiyatlarla hizmetleri gerçekleştirmeye çalışırken piyasada durumlar nedir? Yıllara göre döviz kurlarındaki değişime baktığımızda son 5 yıldaki değişim yaklaşık %349 oranında bir artış gerçekleşmiş durumda. Euro’da ise %46.60’lık bir artış gerçekleşmiş. Sadece 2021 yılı Kasım ayından bu yana dolar %66,84, Euro ise % 51 oranında artmıştır.
Son 5 Yılda Elektrik %597 Arttı
Asgari ücrette son 5 yılda toplamda %182’lik bir değişim olmuş. 2022 yılında %40 artış olmuş. Son 5 yılda elektrik %597,29’luk bir artış göstermiş. Biz kurum olarak sanayi abonesiyiz. Sadece Aralık ayından bugüne yaklaşık %270 oranında fiyatlarımızda bir artış olmuştur. Aralık ayında ödemiş olduğumuz elektrik faturamız 11 milyon iken gelecek ay faturası yaklaşık 34 milyon seviyesinde.
Son 5 Yılda Benzin %343, Motorin %385 Arttı
Akaryakıt fiyatlarına baktığımızda son 5 yıllık süreçte benzinde % 343,84, motorinde ise %385,83 artış olmuş. Sadece 2021 den bu yana benzin %175, motorin ise %173,61 oranında artmıştır. Demir-çimento fiyat değişimlerine baktığımızda son 5 yılda demirde % 719,67, çimentoda % 304 oranında artış gerçekleşmiştir. Son 6 ayda demirde %75 çimentoda % 76 oranda zam gerçekleşmiştir.
Boru Fiyatları %245 Arttı
Kanalizasyon işletmelerinde kullandığımız beton boru fiyatlarına baktığımızda 200 çapındaki borunun fiyatı % 245, 300 çapındaki borunun fiyatı %221 artmış durumdadır. Son 6 aydaki artış oranı ortalama %70 civarındadır. Kuyu açımlarında son 5 yılda yaklaşık %592,3’lük bir artış sağlanmıştır. İçme suyu borularındaki fiyat değişimine bakacak olursak son 5 yılda toplamda % 345’lik bir artış, son 6 ayda ise % 90 a yakın artış olmuştur.
Biz hem HATSU olarak hem de bağımsız bir kurum olan Mustafa Kemal Üniversitesinden bir rapor istedik. Bizim 2021 yılında gerçekleşen bütçe üzerinden bizim maliyetimiz nedir? Ve 2022 yılı içerisinde gerçekleşen bütçe üzerinden bizim maliyetimiz nedir? 2021 yılı içerisinde gerçekleşen su maliyeti 7,31 TL olarak tespit edilmiştir. Biz 2021 yılı Kasım ayına kadar suyu 5,08 TL’den verdik. Maliyetin yaklaşık % 20 altından bu suyun arzını gerçekleştirdik. 2022 yılında suyun maliyeti ise 7.31 TL’den 11,45 TL’ye çıkmıştır.
Kasım ayında pandemi gerekçesiyle bir indirim yapıldı. Bu indirimle beraber 6 ayda bir uyguladığımız TEFE-TÜFE’nin ortalaması durumu vardı. Bu karar neticesinde bu güne kadar 6 ayda kurumumuzun zararı 72 milyon 559 bin TL’dir.
HATSU olarak bu maliyet artışlarıyla beraber 2022 yılında ön gördüğümüz bütçemiz maalesef tutmadı. Çünkü ciddi anlamda yaşanan yukarıda bahsettiğimiz fiyat artışları etkili oldu. Bundan dolayı gelir-gider dengesini sağlamak adına bir ek bütçe hazırladık. Gelir gider dengesini sağlamak ve bütçeyi denkleştirmek için su fiyatları tarifesinde artış talebimiz oldu.”
Cumhur İttifakına Seslendi “Lütfen Batmasına İzin Vermeyin”
Erzin Belediye Başkanı Ökkeş Elmasoğlu yaptığı konuşmada ise şu ifadelere yer verdi; “Yapılan görüşmeler neticesinde gerçeklere göre karar verilmesi gerekiyor. Bu kadar artışı hepimiz görüyoruz. Görmememiz mümkün değil.
Vatandaşlarımızda her alanda fiyat artışlarını görüyor ve hissediyor. Bugün yüzde 20 yerine yüzde 40 bir artış yaptığımızda eminim vatandaşlarımız bize kızmayacaklardır. HATSU batmaya doğru gidiyor ve lütfen bunu engelleyelim. Bir kurumun batmasına göz göre göre meclis üyeleri olarak lütfen izin vermeyin. Kamu zararı çıkmasına müsaade etmeyin.”
“HATSU’yu Aşırı Zamlar Karşısında Ezdirmeyelim”
Hatay Büyükşehir Belediyesi Başkanvekili Adnan Özkaya da, son zamanlarda yaşanan ekonomik olaylardan dolayı HATSU’nun bu kadar aşırı zamlardan ezilmesinin engellenmesi gerektiğini belirtti.
Yapılan konuşmaların ardından yapılan oylamada 2022 Mali Yılı Ücret Tarifesinde %20 oranın artış oranına millet ittifakı şerh koyarken, cumhur ittifakının oylarıyla HATSU Genel Müdürlüğünün zarar ettirilmesi, zamlar altında ezilmesi ve hayata geçecek yeni hizmetlerin engellenmesi kabul edildi.
Gündemin Diğer Maddeleri de Oylandı
Hukuk ve İçişleri Komisyonuna havale edilen Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün talimatı doğrultusunda revize edilen “Hatay Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Su Havzaları Koruma ve Kontrol Yönetmeliği” ile ilgili rapor oy birliğiyle kabul edildi.
Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edilen HATSU Genel Müdürlüğünün 2021 Yılı Bütçe Kesin Hesabı ve 2022 yılı bütçesine ek ödenek eklenmesi ile ilgili komisyon raporu da oy birliğiyle kabul edildi.
HATSU Genel Kurulu 2022 Kasım ayı olağan toplantısının 11 Kasım 2022 Cuma günü saat 14.00’te yapılmasına oy birliğiyle karar verildi.
