Depremlerin üzerinden tam 75 gün geçti. Hayatta kalmayı başaran depremzedeler bu kez de çadırlarda, konteynerlerde yaşam mücadelesi veriyor. Bir yandan hijyen sorunları sürerken diğer yandan da çadırlarda yangın, zehirlenmeler, binalardan kopan parçalar veya seller yaşamların solmasına neden oluyor. Evlerde bayram temizliğinin yapılması gereken kentlerde halen enkaz temizlikleri yapılıyor. Uzmanlar ise deprem bölgesinde afet yönetim zaafiyetinin sürdüğüne dikkat çekti.
2 METRE MESAFE
Şeker Bayramı, 6 Şubat’ta meydana gelen ve 11 ilde yıkıma yol açan deprem bölgesinde enkaz kaldırma çalışmaları ve sorunlarla karşılandı. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı’ndan Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz, deprem bölgesinde halen altyapı, beslenme ve barınma gibi pek çok sorunun sürdüğünü söyledi. Yavuz “Ayrıca iklim değişikliğinin etkisiyle giderek sıklaşan aşırı hava olaylarının da bölgeyi daha olumsuz hale getiriyor. Fırtına ve yağış meselesinde bir kere daha gördük” dedi. Alınmayan önlemler nedeniyle bu ve benzeri durumların yaşanacağını söyleyen Yavuz, şöyle devam etti: “Çadır kuracağınız alanların hafif eğimli ve geçirgen toprak yapısında olması gerek. En büyük problemlerden biri çadırların dip dibe olması. En kötü şartlarda bile çadırların arasında en az 2 metre mesafe olması gerekiyor. Bunun ideali 8 metredir. İkincisi de öbekler halinde çadırları kurup her 300 metrede bir en az 10 metre genişliğinde aralık bırakmalısınız. Ancak gördük ki stadyumlara, dere yataklarına çadır kuruluyor. Halen şebeke suları bazı deprem bölgelerinde kullanılabilir durumda değil. Bu durum bizi bulaşıcı hastalıklara karşı daha kırılgan hale getiriyor. Havaların ısınmasıyla ishal gibi hastalıklar ile sinek, böcek, haşerelerin taşıyacağı hastalıklar artabilir. Sıcak havaların gelmesiyle açıkta bekleyecek gıdalar ve onların yaratacağı gıda hijyeni sorunları da gündeme gelecek.”
ÖLÜMLER SÜRÜYOR
Deprem bölgesinde bulunan Dünya Sağlık Örgütü Toplu Yaralanma Yönetimi Eğitimcisi Dr. Ülkümen Rodoplu ise “‘Enkazı kaldıralım, insanlar oradan uzaklaşsın, çıksın, kalanlarda çadırda kalsın’ demek değil mesela. Güvenliklerinin de sağlanması son derece önemli” dedi. Geçici yerleşim yerlerinde en çok geçici karbonmonoksit zehirlenmesi yaşandığını belirten Rodoplu, şöyle devam etti: “Şimdi ise binalardan düşen parçalar, yağmur nedeniyle yaşanan olumsuzluklar sürüyor. Süreci yönetenlerin afet yönetimi konusunda hiçbir bilgisi yok. Afet bölgesinde çok ciddi bir afet yönetimi zaafiyeti var ve halen devam ediyor. Bunun da iki tane sebebi var. Birincisi kaderci yaklaşım, ikincisi ise afet yönetimini bilmemek. Deprem sonrası dünyanın hiç bir yerinde görülmeyecek kazalar ve yaralanmalar ölümler ne yazık ki devam ediyor.”
***
DERE KENARINA ÇADIRKENT KURULMAZ
•Çadır alanları hafif eğimli ve geçirgen bir toprak yapısı olmalı
•Konteyner ve çadırlar arasında en az 2 metre mesafe bulunmalı
•Yangın gibi durumlara karşı çadırları kurup her 300 metrede bir en az 10 metre genişliğinde aralık bırakılmalı
•Dere kenarı, dere yatakları gibi yerlere çadır ve konteynerler kurulmamalı
•Altyapı sorunları çözülmeli
•Temiz su problemi giderilmeli
•Yıkılma tehlikesi bulunan binalarda iyi önlemler alınmalı.
***
BURUK BAYRAM – (DHA)
Deprem bölgesinde Şeker Bayramı buruk karşılandı. Yakınlarını kaybedenler mezarlığa akın etti. Antep’in Nurdağı ilçesinde depremzede Ali Mengil, “Depremden sonra ilk bayramımız. Çok sayıda yakınımızı kaybettik. Onların yokluğunda bayram bize acı geliyor” diye konuştu. Havva Kılıç ise “Bzim için çok acı bir bayram günü” dedi.
