Türkiye’nin yer fıstığı üretiminde yüzde 40’nın üretildiği fıstık hasada başladı. Bu sene giden seneye göre Osmaniye’de yer fıstığı üretimi azaldığını nedenlerinden 2021 Yılında yer fıstığı üretiminde fıstıkların ellerinde kaldığını ve fıstıkların fiyatlarının da 5-6 lira arasında ancak satabildiklerini, fıstık üreticisinin zarar ettiğini ve 2022 yılında ise üreticinin yüzde 60’nın fıstık ekmediğini öğrendik.
Osmaniye yer fıstığı üretiminde yüzde 40 ama Türkiye’nin diğer yerlerinde üretilen fıstıkların yüzde 90’nı Osmaniye’de işlenmekte ve pazarlanmaktadır.
Üreticiler yer fıstığı üretimine devlet desteğinin olmadığını, hatta bu ürünün öneminin anlaşılmadığını ifade etmektedir.Fiyatları ise 5 fıstık firması tarafından belirlendiğini, onların keyfine göre fiyat verildiğini belirtiyorlar. Devletin yer fıstığı üretiminde bir planlamasının olmadığını bu anlamda da soğan, patates ve mısır ekiminde fazla ekiminde pazar bulunmadığı için üreticinin malının ya yok pahasına satıldığını ya da tarlada çürüdüğünü değerlendiriyorlar.
Bu sene yer fıstığının üretici 25 lira fiyat beklemektedir. Marketlerde fıstık fiyatlarının da 80 liraya kadar yükseleceğini söylediler. Hatta Güneydoğu’nun diğer illerinde de fıstık ekiminin az olduğu bu anlamda halkın bu sene yer fıstığına ulaşmakta zorlanacağını söyleniyor.
Yer Fıstığı Yağ olarak; kızartmalarda, sıvı veya margarin olarak yemeklerde, bisküvi yapımında , pastacılıkta, balık konservelerinin hazırlanmasında, düşük kaliteli yağları sabun ve sanayide kullanılmasında, biodizel üretiminde kullanılmaktadır.
Yer fıstığının tohumlarının doğrudan işlenerek; Çerez, Şekerleme, Çikolatalı, Fıstık, Hazır kahvaltılarda kullanılmaktadır.
Yer fıstığı kabuklarının kullanım alanları; Sunta yapımında, yem dolgu maddesi olarak, mantar yetiştiriciliğinde, yakacak olarak, yapay odun olarak, yapay kömür olarak, sığır yetiştiriciliğinde kaba yem, kümes hayvanları altlık olarak, tarımda mulch olarak değerlendirilmektedir.
Osmaniye’de fıstık üretiminin merkezi olan Kadirli ilçesinde yer fıstığı hasadının yapıldığı harmanlarda, tarlalarda fıstık üreticileri ile görüştük.
Selçuk Öcalan (Çiftçi)
Ben Fıstıkçılığı Bıraktım.
Fıstıkçının derdi çok, ben zarar ettiğimden fıstıkçılığı bıraktım. Fıstık para etmedi, mazot, gübre, ilaç hepsi pahalandı. Bir taraftan su sıkıntısı çekiyoruz, kanaldan gelen su parası da zaten pahalıdır. Bizim en büyük sorunumuz üretimde kullandığımız girdilerdir. Fıstık üretimini bıraktım ve mısır ekmeye başladım. Mısır fiyatında da bizim istediğimiz olmadı, hiç değilse 6-6.5 lira verselerdi kurtarırdı. Fıstığın dönüm başına maliyeti 8 bin lira, şimdi öğrendik dönüm başına satışı 24 bin liradanmış. Yani krediler falan derken çiftçinin elinde bir şey kalmıyor, bunu demek istiyorum.
Tekin Amanvermez (Çiftçi ve Osmaniye Vatan Partisi İl Yöneticisi)
Cumhurbaşkanımızın Söylediği Sözün Altı Doldurulmalıdır.
Çiftçinin sıkıntıları girdi maliyeti dediğimiz sulama, mazot ve gübrenin yüksek olmasıdır. Çiftçinin alın terini kanına bulaştırmıştır. Çiftçi öyle zor günler yaşıyor ki; Cumhurbaşkanımız ‘ekilmeyecek yer kalmasın’ diyor ama bu sözün altı doldurulması gerekir. Zaten diğer arkadaşlarım birçok soruna değindi katılıyorum ve çiftçinin bu zor günlerinde devlet yanında yer almalıdır.
Selim Dilmen (Çiftçi)
Devlet Fıstık Üreticisine Önem Vermiyor!
Devlet bize önem vermiyor. Fıskobirlik vardı onu da kapattılar. Çiftçiyi yalnız bıraktılar. Fiyat açıklamaları yapılmıyor. Girdilerin arkasından bu üretimle yetişmemiz mümkün değildir. Destek dersen fıstıkta hiç yoktur. Ayçiçeği, soya ve mısırda var ama fıstıkta yoktur. Çukurovanın en büyük ihtiyacı fıstıktır. Öğrendiğimize göre doğuda fıstık üretim az olduğundan buraya almaya geliyorlar, yine doğuda fıstık üretimi iyi olsaydı, fıstık 15 liradan giderdi. Zaten fıstık fiyatını Osmaniye’deki fabrikalar belirlemektedir, çiftçinin söz hakkı yoktur.Yarın ne olacağı belirsiz, daha fıstığın yüzde 5’i sökülmedi.
Ali Amanvermez (Çiftçi ve üretici)
Bizim Ürünlerimizi Dolu,Don Vurdu, Sigorta Zararımızı Karşılamadı.
Osmaniyeli çiftçi bu sene zor zamanlarını yaşadı. Önce bir don, sonra dolu derken ürünler verimsiz oldu, sigortalı yerler için ise sağlam diyerek raporlar tutuldu. Dönüm başına mısırda 1.5 ton yerine 750-500 kilo civarında aldık, fıstık yeni sökülüyor, onun da verimli olmadığını görüyoruz. Fıstıkta yapraklarında hastalık var, çiftçi devlet tarafından destek bekliyor, verilen destekler yetersizdir. Tarım kredi destek veriyor ama bir ÇEKASA diye bir şey tutturmuş, benim 11 dönüm yerim var ve destek diye verdiği ise 35-40 liradır, benden 500-600 bin liralık teminat alıyor, verilen destek 50 bin lira o da zaten karşılamıyor.
Remzi Dönmez ( Çiftçi ve Üretici)
Bu Ekimde Borçlanarak Ekim Yapabildim.
Burada en fazla fıstık eken bir çiftçiyim. Giden sene fıstık 6.5 liraya satıldı. Fıstık para etmeyince bu sene oradan, buradan borç bularak ektim. Bakın göreceksiniz, fıstık fabrikaları, çırçır fabrikasında dönecektir. Bu sene yüzde 60 ekim az olduğundan fıstık fiyatları yüksek ve yüzümüz gülüyor.Vatandaşın ekime gücü kalmadı, biz de borçlanarak ekebildik. Sürekli mısır ekilince verim düşüklüğü yaşıyoruz, bir ara fıstık ekilince yeniden diğer ekimler verimli oluyor. Bizim fıstıkçı üretim yapanların birliği olsa, bizim mallarımızı önüne gelen tüccar ucuz alamaz!
