Adana HDP Milletvekili Tülay Hatimoğulları Oruç, AB’den Türkiye’ye geri gönderilen kalıntılı ürünlerin akıbetini, pestisitli ürünlerin Türkiye’de pazarlara, sofralara girip girmediğini sorguladı. Zehirsiz Sofralar Platformunun; tarım zehirleri sebebiyle Avrupa Birliği ve diğer ülkelerden Türkiye’ye geri dönen gıda ürünlerinin rekor seviyeye ulaşmasına dikkat çektiğini söyleyen Milletvekili Oruç, geri dönen ürünleri önergeyle Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’ye sordu.
Ürünlerde tarım zehiri kalıntısı …
AB Komisyonunun, gıda ve yemlerde yapılan kontroller sırasında tespit edilen gıda risklerini, Gıda ve Yemler İçin Hızlı Alarm Sistemi (RASFF) portalı üzerinden herkesin erişimine açık olacak şekilde bildirdiğini belirten Milletvekili Oruç, bu verilere göre; 2018’de Türkiye’den ihraç edilen 113, 2019’da 98, 2020’de 194 parti üründe limitlerin üstünde pestisit tespit edildiğini, 2021 yılında ise, bu sayının son üç yılın ortalamasının yaklaşık üç katına ulaştığını bildirdi.
Milletvekili Oruç, önergede şunlara yer verdi: Geçtiğimiz yıl, 372 parti ürünün çoğunluğu sınır kapılarında reddedilerek Türkiye’ye iade edilmişti. Türkiye’den ihraç edilen biber, mandalina, greyfurt, limon, portakal, asma yaprağı, üzüm, kuru incir, nar, baharat ve bitki karışımları, haşhaş tohumu, keçi boynuzu zamkı ve kimyonda tarım zehiri kullanıldığı ortaya koyulmuştur. Ayrıca geri dönen ürünlerde, çocuklar için oldukça zararlı ve Türkiye’de de yasaklı olan klorprifos, hormonal sistem bozucu pestisitler arasında bulunan prochloraz ve toplu arı ölümlerine sebep olduğu bilinen acetamiprid gibi tehlikeli zehirlerin de bulunduğu iddia edilmektedir.
Yasaklı maddeler nasıl hala kullanılabiliyor?
Türkiye’nin pestisit bildirimi ile üçüncü sırada yer aldığı raporda, 2020 yılında en çok bildirim yapılan kategorinin meyve ve sebze olduğu belirtilmiştir. Bu kategorideki ciddi artışın, Türkiye’den ihraç edilen meyve ve sebzelerdeki pestisit kalıntısı bildirimlerinden kaynaklandığı bildirilmektedir.
Bu bağlamda; AB’den Türkiye’ye geri gönderilen kalıntılı ürünlerin akıbeti nedir? Şimdiye kadar sivil toplum örgütleri ve konu uzmanlarınca yöneltilen geri dönen ürünlere ne olduğu, yasaklı maddelerin nasıl hâlâ kullanılabildiği sorularına neden Bakanlık şu ana kadar net bir yanıt vermemiştir? Pestisitli ürünlerin iç pazara sürülme iddialarına karşı Bakanlığınızın bir açıklaması olacak mıdır? Konu hakkında şeffaf ve açık karşılıklı bir iletişim kurulacak mıdır Pestisitli ürünler Türkiye’deki pazarlara ve sofralara girmekte midir? Zehirli meyve ve sebzelerin üretimi nasıl söz konusu olabilmektedir? İhraç edilen ve iç pazara sunulan ürünlerin denetimleri hangi sıklıkla yapılmaktadır? Tarım zehirleri sebebiyle Avrupa Birliği ve diğer ülkelerden Türkiye’ye geri dönen gıda ürünlerinin rekor seviyeye ulaşmasının nedeni nedir? Raporda belirtildiği gibi 2021 yılındaki ciddi artış konusunda önlem amaçlı çalışmalarınız var mıdır?”