Kahramanmaraş merkezli depremlerde Hatay’daki 240 daireli Rönesans Rezidans tamamen yıkılmış, yüzlerce kişiye mezar olmuştu.
Yıkım yaşanan binaları TMMOB ile birlikte inceleyen Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Ahmet Ercan, bölge ve Rönesans Rezidans hakkında Odatv’ye değerlendirme yaptı.
Bölgedeki yıkımların çoğunun Asi Nehri ile yanındaki derenin arasındaki alüvyon arazide (sulak tarım arazisi) yapılan binalarda olduğunu belirten Ercan şunları söyledi:
Yaptığımız ilk incelemelerde beton niteliğinin de yetersiz olduğunu söyleyebilirim.
Rönesans Rezidans’ın görüntülerini ilk incelediğimde binada 2 bodrum olduğunu tahmin etmiştim. Bölgeye gittiğimizde de bunu gördük: İki bodrumlu L bir yapı.
Binanın uzun ekseninde 2 adet diletans bırakılmış, ancak bodrumların önünde olması gereken dilatans (genişleme) boşluğu göz ardı edilmiş.
Yıkıma baktığımızda dikme kirişlerdeki bırakmaların ana yıkım nedenlerinden olduğunu görüyoruz. Rönesans Rezidans’ın yanında yıkılmayan bir yapı var. Onun üzerinde yaptığımız incelemede aralıkların uygun olduğunu, daraltılarda da kusur olmadığını gördük. Aynı şekilde dikme ve bağlantılarda da kurala uygunluk söz konusu.
Özetlemek gerekirse, Rönesans Rezidans’ın yıkımında 3 ana etken öne çıkıyor diyebiliriz:
1 – En büyük uzun eksen dik yönde, yönseme etkisi altındaki 2 katlı bodrum üzerinde dilatans yok
2 – Beton niteliği düşük
3 – Depremin ivme yüksekliği, binanın konumunda 1.3 – 1.6G kuvvetinde etki etmiş. Deprem yönetmeliğinde referans değer 4’tür. Yani bina deprem yönetmeliğine aykırı inşa edilmiş.
DİLATASYON (DİLATANS) NEDİR?
Dilatasyon, inşaat projelerinde planlanan boşluklara verilen isimdir. Özellikle çok katlı ve geniş bir alana yayılan yapılar tasarlanırken, genişleme ya da kısalmanın önüne geçmek için bu boşlukların planlanmasına ihtiyaç vardır. Planlanan boşluklar binanın harekete açık olduğu bölümleridir. Dilatasyon derzine açık şekilde imal edilen bu boşluklar sayesinde binanın hareketi engellenir.
