Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili ve KİT Komisyonu üyesi Atila Sertel, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM)’ndeki hayvan ölümlerinin ciddi boyutlara ulaşmasını Meclis gündemine taşıdı.
2018 yılında Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM)’ndeki hayvan ölümleri ve mecburi hayvan kesimleri ciddi boyutlara ulaştı. Sayıştay, ölüm ve kesim oranını yüksek bulurken “dikkat çekici” değerlendirmesinde bulunurken TİGEM işletmelerinde 2018 yılında hayvan ölümlerinden dolayı 8 milyon 660 bin 788 TL, mecburi kesimlerden de 39 milyon 73 bin 880 TL olmak üzere toplamda 47 milyon 734 bin lira zarar edildi.
Kurumun 59 milyon 256 bin 259 TL tutarındaki diğer faaliyetlerle ilgili gider ve zararlarının yüzde 80’i hayvan ölümleri ve mecburi kesim nedeniyle oluştu.
Sayıştay 2018 Raporu: 28 Bin 480 Hayvan Ölümü ve Kesimi Yapıldı
Sayıştay 2018 raporunda TİGEM’in 16 ayrı işletmesinde toplamda 28 bin 480 ile ortalamaların çok üzerinde hayvan ölümü ve kesimi gerçekleştiğinin vurgulandığı kaydedildi.
Sayıştay 2018 raporunda “Dönem başı sığır varlığının yüzde 11,5’i oranında 3 bin 519 baş sığır, koyun varlığının yüzde 13,4’ü oranında 24 bin 167 baş koyun, keçi varlığının yüzde 20,3’ü oranında 598 baş keçi ve ceylan varlığının yüzde 19,4’ü oranında 196 baş ceylan kaybedilmiştir. 2018 yılında meydana gelen büyükbaş (sığır) kayıpları, Hayvancılık Teknik Yönergesinde öngörülen kayıpların yaklaşık iki katı, meydana gelen koyun kayıpları yönergede öngörülen kayıpların yaklaşık dört katı ve meydana gelen keçi kayıpları da yönergede öngörülen kayıpların yaklaşık altı katı miktarındadır. İşletmeler bazında bakıldığında bu farklılığın bazı işletmelerde çok daha yüksek olduğu anlaşılmaktadır.”
“Ortalama Üzerindeki Kayıp Oranları Dikkat Çekici”
“Büyükbaş (sığır) kaybında, sadece Ulaş ve Altınova işletmelerinin TİGEM ortalamasının altında olduğu, sığır yetiştiriciliği yapan diğer tüm işletmelerin TİGEM ortalamasının üzerinde kayıp oranlarına sahip olduğu, Anadolu ve Gökhöyük işletmelerinde kayıp oranının yüzde 14,5 ve Çukurova İşletmesinde kayıp oranının yüzde 15 oranında gerçekleşmesinin dikkat çekici olduğu görülüyor. Koyun kaybında, Ceylanpınar, Ulaş ve Kazımkarabekir işletmelerinin TİGEM ortalamasından düşük kayıp oranlarına sahip olduğu, koyun yetiştiriciliği yapan diğer tüm işletmelerin kayıp oranlarının TİGEM ortalamasından yüksek olduğu, kayıp oranının Karacabey İşletmesinde yüzde 20,9 ve Malya İşletmesinde yüzde 22,9′ a ulaşmış olması dikkat çekici. Keçi kaybının keçi işletmeciliği yapan Anadolu ve Ceylanpınar işletmelerinden kaynaklandığı, kayıp oranının Anadolu İşletmesinde yüzde 11,7 ve Ceylanpınar İşletmesinde yüzde 25,8 olarak gerçekleştiği, Ceylan kaybının da esas itibarıyla Ceylanpınar işletmesinden kaynaklandığı görülmektedir.” ifadesine yer verildi.
100 Hayvan Güden Çoban 5’ini Kaybetse İşinden Olur
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili ve KİT Komisyonu üyesi Atila Sertel, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanıtlaması istemiyle soru önergesini vererek Sayıştay raporlarına yansıyan tespitleri Meclis’e de taşıdı. Atila Sertel, “Köyde 100 hayvan güden bir çoban bu hayvanların 5’ini dahi kaybetse veya öldürse anında işinden olurdu. Ama TİGEM’e bakıyorsunuz sadece bir yılda 28 bin 480 hayvan kaybı yaşanıyor. Bu nedenle 47 milyon 734 bin lira gibi çok ciddi boyutta zarar oluşuyor. Ama ne hikmetse hiçbir sorumlu ceza almıyor, olay soruşturulmuyor. Soruyorum; TİGEM devletin mi yoksa AKP’nin çiftliği mi? Halkın parasının adeta yağmalanmasına neden göz yumuluyor” dedi.
Derhal Soruşturma Açılmalı
Sayıştay’ın TİGEM’de yaşanan hayvan ölümleri ve kesimlerini “dikkat çekici” olarak nitelendirdiğini ifade eden Sertel, derhal soruşturma açılması gerektiğini dile getirdi. Sertel, bakanlık tarafından soruşturma açılmasa dahi CHP grubu olarak KİT Komisyonu’nda gereğini yaparak olayın tüm boyutlarıyla soruşturulmasını sağlayacaklarını da sözlerine ekledi.
